Dünya çapında insanların yaşam süreleri uzuyor.Günümüzde çoğu birey 60 yaşını, hatta daha da ilerisine kadar yaşayabilmektedir.Dünyanın her ülkesinde yaşlı nüfusun büyüklüğü ve oranı artıyor.
2030 yılına gelindiğinde dünyadaki her altı kişiden biri 60 yaş ve üzerinde olacak.O dönemde 60 yaş ve üzeri nüfusun oranı 2020'de bir milyardan 1,4 milyara çıkacak.2050 yılına gelindiğinde 60 yaş ve üzeri kişilerin sayısı ikiye katlanarak 2,1 milyara çıkacak.80 yaş ve üzeri nüfusun 2020 ile 2050 yılları arasında ikiye katlanarak 426 milyona ulaşması bekleniyor.
Demografik yaşlanma olarak bilinen nüfus yaşlanması, yüksek gelirli ülkelerde (nüfusun %30'unun halihazırda 60 yaşın üzerinde olduğu Japonya gibi) başlamış olsa da, şu anda bu yaşlanmayı düşük ve orta gelirli ülkeler yaşıyor. en büyük değişiklikler.2050 yılına gelindiğinde 60 yaş ve üzeri dünya nüfusunun üçte ikisi düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor olacak.
Yaşlanmanın açıklaması
Biyolojik düzeyde yaşlanma, çeşitli moleküler ve hücresel hasarların zaman içinde birikmesinin sonucudur.Bu, fiziksel ve zihinsel yeteneklerde kademeli bir düşüşe, hastalık riskinde artışa ve sonunda ölüme yol açar.Bu değişiklikler ne doğrusal ne de tutarlıdır ve kişinin yaşıyla yalnızca gevşek bir şekilde ilişkilidir.Yaşlı insanlar arasında gözlenen çeşitlilik rastgele değildir.Yaşlanma, fizyolojik değişikliklerin yanı sıra genellikle emeklilik, daha uygun bir eve taşınma ve arkadaşların ve partnerlerin ölümü gibi diğer yaşam geçişleriyle de ilişkilendirilir.
Yaşlanmaya bağlı yaygın sağlık koşulları
Yaşlı insanlar arasında yaygın görülen sağlık sorunları arasında işitme kaybı, katarakt ve kırma kusurları, sırt ve boyun ağrısı, osteoartrit, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, diyabet, depresyon ve demans yer alır.İnsanlar yaşlandıkça aynı anda birden fazla durumu deneyimleme olasılıkları artar.
Yaşlılığın bir başka özelliği de genellikle geriatrik sendromlar olarak adlandırılan çeşitli karmaşık sağlık durumlarının ortaya çıkmasıdır.Bunlar genellikle kırılganlık, idrar kaçırma, düşme, deliryum ve basınç ülserleri dahil olmak üzere birden fazla altta yatan faktörün sonucudur.
Sağlıklı yaşlanmayı etkileyen faktörler
Daha uzun yaşam süreleri sadece yaşlılar ve aileleri için değil, tüm toplum için fırsatlar sunmaktadır.Ek yıllar, sürekli eğitim, yeni kariyerler veya uzun süredir ihmal edilen tutkular gibi yeni etkinliklerin peşinden gitme fırsatları sunar.Yaşlı insanlar ayrıca ailelere ve topluluklara çeşitli şekillerde katkıda bulunurlar.Ancak bu fırsatların ve katkıların gerçekleşme derecesi büyük ölçüde tek bir faktöre bağlıdır: sağlık.
Kanıtlar, fiziksel olarak sağlıklı bireylerin oranının kabaca sabit kaldığını, bu da kötü sağlıkla yaşanan yılların sayısının arttığını gösteriyor.Eğer insanlar bu fazladan yılları iyi bir fiziksel sağlıkla geçirebilselerdi ve destekleyici bir çevrede yaşasalardı, değer verdikleri şeyleri yapma yetenekleri gençlerinkine benzer olurdu.Eğer bu ilave yıllar temel olarak fiziksel ve zihinsel yeteneklerde düşüşle karakterize edilirse, o zaman yaşlı insanlar ve toplum üzerindeki etki daha olumsuz olacaktır.
Yaşlılıkta ortaya çıkan sağlık değişikliklerinin bir kısmı genetik olsa da çoğu, bireylerin aileleri, mahalleleri ve toplulukları da dahil olmak üzere fiziksel ve sosyal çevreleri ile kişisel özelliklerinden kaynaklanmaktadır.
Yaşlıların sağlığındaki bazı değişiklikler genetik olsa da çoğu, aile, mahalle, topluluk dahil olmak üzere fiziksel ve sosyal çevre ile cinsiyet, ırk veya sosyo-ekonomik durum gibi kişisel özelliklerden kaynaklanmaktadır.İnsanların cenin aşamasında bile büyüdüğü ortam, kişisel özellikleriyle birleştiğinde, yaşlanmaları üzerinde uzun vadeli bir etkiye sahiptir.
Fiziksel ve sosyal çevreler fırsatlara, kararlara ve sağlıklı davranışlara yönelik engelleri veya teşvikleri etkileyerek doğrudan veya dolaylı olarak sağlığı etkileyebilir.Yaşam boyunca sağlıklı davranışları sürdürmek, özellikle dengeli beslenme, düzenli fiziksel egzersiz ve sigarayı bırakmak, bulaşıcı olmayan hastalık riskinin azaltılmasına, fiziksel ve zihinsel yeteneklerin geliştirilmesine ve bakıma bağımlılığın geciktirilmesine katkıda bulunur.
Destekleyici fiziksel ve sosyal ortamlar aynı zamanda insanların azalan yetenekler nedeniyle zorlayıcı olabilecek önemli şeyleri yapmalarına da olanak tanır.Destekleyici ortamlara örnek olarak güvenli ve erişilebilir kamu binaları ve ulaşımın yanı sıra yürünebilir alanlar sayılabilir.Yaşlanmaya yönelik halk sağlığı stratejileri geliştirirken, yalnızca yaşlanmaya bağlı kayıpları azaltan bireysel ve çevresel yaklaşımları değil, aynı zamanda iyileşmeyi, uyumu ve sosyal-psikolojik büyümeyi artırabilecek yaklaşımları da dikkate almak önemlidir.
Yaşlanan Nüfuslara Yönelik Zorluklar
Tipik bir yaşlı insan yoktur.80 yaşındakilerin bazıları, 30 yaşındakilerin çoğuna benzer fiziksel ve zihinsel yeteneklere sahipken, diğerleri daha genç yaşlarda önemli bir düşüş yaşıyor.Kapsamlı halk sağlığı müdahaleleri, yaşlıların geniş yelpazedeki deneyim ve ihtiyaçlarını ele almalıdır.
Yaşlanan nüfusların karşılaştığı zorlukların üstesinden gelmek için, halk sağlığı profesyonellerinin ve toplumun, yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumları kabul etmesi ve bunlara meydan okuması, mevcut ve öngörülen eğilimleri ele alacak politikalar geliştirmesi ve yaşlıların, yaşlılık nedeniyle zorlayıcı olabilecek önemli şeyleri yapmalarına olanak tanıyan destekleyici fiziksel ve sosyal ortamlar yaratması gerekmektedir. yeteneklerin azalmasına neden olur.
Bunun bir örneğidestekleyici fiziksel ekipman tuvalet asansörüdür.Yaşlıların veya hareket kabiliyeti kısıtlı kişilerin tuvalete giderken utanç verici sorunlarla karşılaşmalarına yardımcı olabilir.Yaşlanmaya yönelik halk sağlığı stratejileri geliştirirken, yalnızca yaşlanmaya bağlı kayıpları azaltan bireysel ve çevresel yaklaşımları değil, aynı zamanda iyileşmeyi, uyumu ve sosyal-psikolojik büyümeyi artırabilecek yaklaşımları da dikkate almak önemlidir.
DSÖ'nün Yanıtı
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2021-2030 yıllarını BM Sağlıklı Yaşlanma On Yılı olarak ilan etti ve Dünya Sağlık Örgütü'ne bunun uygulanmasına öncülük etmesi çağrısında bulundu.BM Sağlıklı Yaşlanma On Yılı, hükümetleri, sivil toplumu, uluslararası kuruluşları, profesyonelleri, akademi dünyasını, medyayı ve özel sektörü daha uzun ve daha sağlıklı yaşamları teşvik etmek amacıyla 10 yıllık koordineli, katalizör ve işbirliğine dayalı bir eylem üstlenmek üzere bir araya getiren küresel bir işbirliğidir.
On yıl, DSÖ'nün Yaşlanma ve Sağlık Küresel Stratejisi ve Eylem Planı ile Birleşmiş Milletler Madrid Uluslararası Yaşlanma Eylem Planı'na dayanmaktadır ve Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Gündemi'nin başarısını desteklemektedir.
BM Sağlıklı Yaşlanma On Yılı (2021-2030) dört hedefe ulaşmayı amaçlamaktadır:
Yaşlanmaya ilişkin anlatıyı ve stereotipleri değiştirmek;
Yaşlanmayı destekleyici ortamlar yaratmak;
Yaşlılara entegre bakım ve temel sağlık hizmetleri sunmak;
Sağlıklı yaşlanmaya ilişkin ölçüm, izleme ve araştırmaları geliştirmek.
Gönderim zamanı: Mart-13-2023